Na człowieka należy spojrzeć holistycznie.
My sami jednak patrzymy na siebie wybiórczo? Patrzymy na to, co nas boli, działamy objawowo, a nie dociekamy, jaka jest głębsza przyczyna. Problemów z kolanem nie powinniśmy rozpatrywać tylko w aspekcie samego stawu, bo będzie to ogromnym uproszczeniem. Kolano jest jednym z ogniw łańcucha kinematycznego, z którego zbudowany jest nasz szkielet.
Do czego można porównać nasz aparat ruchu?
1. Spirala – przód stopy jest skręcony w dół, a jej tył w górę, goleń skręcona do wewnątrz, a udo na zewnątrz. Stawy są ustawione do siebie przeciwstawnie, żeby uzyskać należytą stabilność
2. Łańcuch kinematyczny – wszystkie elementy ruchome połączone są ze sobą ogniwami. Jeżeli, któreś ogniwo jest słabsze, to łańcuch pęknie i nie będzie spójny.
3. Zdrowe drzewo – mocne i silne korzenie pozwalają na dobrą stabilność. Człowiek, który ma dobrą podstawę, dobrze ukształtowane i stabilne stopy, będzie miał duże szanse na zdrowy aparat ruchu, lepszą równowagę.
Sylwetka człowieka zmieniała się w toku trwania ewolucji. Od pozycji czworonożnej, aż do pozycji w pełni wyprostowanej. Niestety współczesny sposób życia powoduje, że coraz więcej czasu spędzamy siedząc – samochód, siedząca praca lub szkoła, samochód, fotel w domu. Wywołuje to wadliwe ustawienie ciała, zaburzenie równowagi mięśniowej: przykurcz mięśni piersiowych, biodrowo-lędźwiowych, prostego uda, (czyli tych z przodu miednicy), zginaczy kolana, a także osłabienie mięśni brzucha, pośladków.
Najsłabszymi ogniwami naszego współczesnego, ludzkiego aparatu ruchu są stopy i miednica.
Dawniej nasi przodkowie chodzili po miękkim gruncie: piasku, trawie. Każda część stopy przylegała do podłoża. Każdy jej element odbierał bodźce i stopa dzięki temu utrzymywana była przez więzadła i mięśnie w swoim naturalnym ustawieniu. Mieli zdrowe stopy, bez płaskostopia czy nadmiernego wysklepienia. Również kolana funkcjonowały prawidłowo, ze względu na pracę stóp. Nie były przeciążane a mięśnie prawidłowo pracowały.
Przypomnijmy sobie, kiedy chodziliśmy na bosaka po piasku czy trawie? Dzieci już od najmłodszych lat chodzą bez butów po twardym podłożu, terakotach, klepkach. Dorośli używają butów z twardymi podeszwami poruszając się po asfalcie. Stopa, która nie przylega do podłoża „szuka” podparcia, przez co pięta kładzie się na wewnętrznej stronie i ulega skoślawieniu (nadmiernej pronacji). Do tak ustawionego tyłostopia dołącza przodostopie – tworzy się płaskostopie podłużne, poprzeczne, Hallux Vulgatus (paluch koślawy).
Dalszym efektem będzie nieprawidłowo ustawiona goleń, kolano, biodro, miednica i cały kręgosłup. Może nas rozboleć rozcięgno podeszwowe, achilles, możemy mieć problem z kolanem.
Czy wiecie, że ból związany z „łokciem tenisisty” (zapalenie lub uszkodzenie prostownika nadgarstka w okolicy łokcia), może wynikać z koślawej pięty. Dlaczego? Nieprawidłowe ustawienie kości piętowej, zmieni obciążenie kolana, biodra i miednica ulegnie „skręceniu”. Rotacja miednicy spowoduje problem w odcinku lędźwiowym, potem piersiowym i szyjnym a to już prosta droga do bólu łokcia.
Dla utrzymania aparatu ruchu w należytym porządku, nogi powinny być ustawione osiowo. Pod biodrami ustawione kolana, pod nimi stawy skokowe. Bardzo ważne jest mocne centrum (mięśnie głębokie miednicy, mięśnie krótkie kręgosłupa) i stabilna miednica (mocne pośladki).
„Łańcuch jest tylko tak mocny jak najsłabsze ogniwo”. „…organizm można obciążać tylko w takim stopniu, w jakim pozwala słabe ogniwo”. Te zdania powinny nam mocno utkwić w pamięci. Przygotowując trening najpierw znajdźmy te słabe elementy, zacznijmy nad nimi pracować a plany dostosujmy właśnie do niego. Słaby odcinek lędźwiowy musimy najpierw ustabilizować i zaaplikować takie obciążenia treningowe, które wytrzyma kręgosłup a nie mocne nogi.
To wszystko może uczynić, że będziemy mieli mniejsze problemy ze stawami i mięśniami i będziemy mniej podatni na kontuzje. Powinniśmy ćwiczyć korygując naszą postawę:
Ćwiczenia:
Prawidłowe ustawienie stopy: krótka stopa – trzy punkty podparcia.
Najpierw uczymy się na siedząco, potem na stojąco i w staniu jednonóż.
Ustawienie nóg osiowo (w jednej linii) podczas wykonywania przysiadów, zmniejszy bóle kolan
Wzmacnianie mięśni pośladkowych, ustabilizuje miednicę.
